Wydawca treści Wydawca treści

Polskie lasy

Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.

W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.

Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.

W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.

Raporty o stanie lasów w Polsce


Najnowsze aktulanośći Najnowsze aktulanośći

Powrót

Nowe rezerwaty przyrody w regionie – wielki krok w stronę ochrony cennych ekosystemów

Nowe rezerwaty przyrody w regionie – wielki krok w stronę ochrony cennych ekosystemów

Lasy Państwowe z okazji swojego jubileuszu podjęły inicjatywę 100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych. W rezultacie w mijającym tygodniu powiększyliśmy listę rezerwatów w regionie o kolejne 9, a będzie ich jeszcze więcej!

Ze strony leśników, którzy od lat zajmują się zasobami przyrodniczymi, wyszło wiele propozycji objęcia szczególną ochroną wyróżniających się elementów środowiska naturalnego. Propozycje te zostały dokładnie przeanalizowane, poddane opiniowaniu Regionalnych Rad Ochrony Przyrody. Kulminacją każdej ścieżki procedowania było powołanie przez dyrektora właściwej terytorialnej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. W mijającym tygodniu na terenie toruńskiej dyrekcji zostało powołane 9 nowych rezerwatów:

1.Torfowisko Jezierzba w Nadleśnictwie Woziwoda - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;

2.Torfowisko Mikołajskie w Nadleśnictwie Tuchola - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;

3.Torfowisko Okoniny w Nadleśnictwie Tuchola - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;

4.Torfowisko Rytki w Nadleśnictwie Woziwoda - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;

5.Uroczysko Kiełpinek w Nadleśnictwie Zamrzenica - zachowanie kompleksu ekosystemów leśnych i nieleśnych związanych z wodą, stanowiących siedlisko dla wielu cennych gatunków roślin oraz ostoję zwierząt;

6.Brzozowe Bagno w Nadleśnictwie Zamrzenica - zachowanie torfowiska wraz z okalającym je drzewostanem, z uwzględnieniem zachodzenia naturalnych procesów

7.Sarnówek w Nadleśnictwie Zamrzenica - zbiorowisko leśne, starodrzew złożony  m.in. z sędziwych sosen, buków, dębów, lip oraz brzóz, podlegającego naturalnym procesom przemiany pokoleń

8.Jezioro Sosnówek w Nadleśnictwie Rytel - wyjątkowe jezioro wytopiskowe, lobeliowe, w bardzo dobrym stanie zachowania. Występują bardzo rzadkie: lobelia  Dotmanna i poryblin jeziorny Isoëtes lacustris czy torfowiec ząbkowany.

9.Jezioro Żabionek w Nadleśnictwie Rytel - jezioro wytopiskowe otoczone borami z charakterystyczną roślinnością: nielicznie już lobelia jeziorna, grążel żółty.

Tym samym, powierzchnia objęta ochroną rezerwatową wzrosła o kolejne ok. 150 ha!

Nowo powstałe rezerwaty przyrody w regionie pełnią różnorodne funkcje ochronne. Torfowiska, odgrywają fundamentalną rolę w regulacji gospodarki wodnej, ale również są rezerwuarem  dwutlenku węgla. Ich utrzymanie we właściwym nawodnieniu gwarantuje dalsze więzienie gazu cieplarnianego w pokładach torfu. W rezerwatach tych chronione są unikalne rośliny torfowiskowe, w tym wiele gatunków zagrożonych wyginięciem. Z kolei rezerwaty leśne i jeziorne są gwarantem przetrwania cennych przyrodniczo ekosystemów, z często unikatowym składem gatunkowym w ich biocenozie.

Dotychczas na terenie nadlesnictw RDLP w Toruniu było nieco ponad 100 rezerwatów przyrody, które łącznie zajmowały ponad 7 tys.ha. Zdecydowanie najliczniejsze to rezerwaty leśne i torfowiskowe, one równiez zajmują łącznie największą powierzchnię, ale na uwagę zasługują także rezerwaty krajobrazowe, których jest kilka, a które zajmują prawie 2,7 tys.ha.

Rezerwat przyrody, czyli co?

Rezerwaty przyrody to jedne z najważniejszych form ochrony środowiska w Polsce. Obejmują one obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub krajobrazowymi. To właśnie w tych miejscach chronione są unikalne ekosystemy, siedliska roślin, zwierząt, grzybów oraz elementy przyrody nieożywionej, takie jak wody, skały czy gleby. W Polsce rezerwaty przyrody stanowią jedną z 10 najwyższych form ochrony określonych w ustawie, a ich powołanie jest kluczowe dla zachowania bioróżnorodności i ochrony naturalnych zasobów.

Ochrona przyrody w rezerwatach – zasady i formy

Rezerwaty przyrody, w tym nowe obszary ustanowione w regionie, mogą być objęte różnymi formami ochrony. W zależności od celu ochrony, rezerwaty mogą być objęte ochroną:

- Ścisłą – gdzie zachodzą naturalne procesy przyrodnicze, a człowiek nie ingeruje w ekosystem.

- Czynną – w której podejmowane są działania mające na celu poprawę stanu zachowania obszaru, takie jak usuwanie gatunków inwazyjnych, odkrzaczanie torfowisk, czy też odsłanianie stanowisk światłożądnych roślin.

- Krajobrazową – pozwalającą na umiarkowane użytkowanie terenu, np. ekstensywny wypas zwierząt, wykaszanie łąk czy gospodarcze użytkowanie lasu.

Tego rodzaju działania ochronne są szczególnie istotne w przypadku rezerwatów torfowiskowych i leśnych, które wymagają stałego nadzoru, aby zapobiec degradacji cennych siedlisk. Dzięki takim środkom możliwe jest utrzymanie równowagi ekosystemów, co przyczynia się do ich długofalowej ochrony.

Znaczenie nowych rezerwatów dla regionu

Powołanie nowych rezerwatów w regionie to nie tylko sukces w zakresie ochrony przyrody, ale także krok w stronę zrównoważonego rozwoju i edukacji ekologicznej. Rezerwaty przyrody pełnią funkcję edukacyjną, pozwalając na realizację programów naukowych, które mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia procesów zachodzących w naturalnych ekosystemach. Stanowią one ważne elementy w ramach edukacji przyrodniczej i ochrony dziedzictwa naturalnego.

Powołanie nowych rezerwatów to także symboliczny gest na rzecz przyszłości, który przypomina o odpowiedzialności za stan środowiska i bioróżnorodności. Zwiększenie powierzchni chronionych terenów w regionie to inwestycja w ochronę unikalnych ekosystemów, które będą mogły przetrwać przez kolejne pokolenia.